Đặc điểm hình thái của bưởi

Bưởi là loại cây ăn trái quen thuộc đến không thể quen thuộc hơn của Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chỉ biết quả bưởi có thể ăn, nhưng không hiểu rõ về đặc điểm hình thái của bưởi, cũng như các giống bưởi ngon. Cùng tìm hiểu tổng quan về bưởi và cây bưởi trong bài viết này.

Bưởi là cây ăn trái được yêu thích ở Việt Nam (Ảnh: shopnongnghiep)

Tổng quan về bưởi

Bưởi là loại cây ăn trái thuộc chi Cam chanh. Một số tỉnh phía Bắc gọi bưởi là bòng. Trong tiếng Anh, bưởi gọi là Pomelo. Tuy nhiên nhiều từ điển Anh Việt ở Việt Nam lại dịch bưởi là grapefruit. Chính xác thì grapefruit là tên gọi bằng tiếng Anh của bưởi chùm (Citrus paradisi) - một giống cây được lai giữa cam và bưởi, quả nhỏ, vỏ giống quả cam, nhưng lại có mùi bưởi, ruột màu hồng, vị chua chua và hơi đắng. Sai lầm trong từ điển này đã dẫn đến lỗi tiếng Anh của nhiều người khác, từ đó tạo nên sự hiểu lầm trong tên gọi giữa bưởi chính thống và bưởi chùm (hay còn gọi là cam lai bưởi).

Đặc điểm hình thái của bưởi

Bưởi là loại cây thân gỗ, có tán lớn. Ở tuổi trưởng thành, cây bưởi cao trung bình 3 - 4m. Thân cây có màu nâu hơi ngả vàng nhạt. Ở những kẽ nứt trên thân cây đôi khi sẽ chảy mủ nhựa. Cành cây thường có gai dài, cứng và nhọn. Lá cây hình trứng, gan lá hình mang, có độ dài trung bình khoảng 10 - 12cm và rộng khoảng 5 - 6cm. Cuống lá có dìa cánh khá lớn. Hoa bưởi là hoa kép, mọc thành từng chùm khoảng 6 - 10 bông, có màu trắng. Mùi hương của hoa bưởi rất dễ chịu, có thể sử dụng để cắm hoa nghệ thuật hoặc xông hơi. Quả bưởi hình cầu, có màu xanh hoặc màu vàng tùy vào giống bưởi. Quả bưởi có múi, được hình thành từ các tép bưởi nhỏ li ti xếp cạnh nhau. Vị quả có thể chua, ngọt, the… tùy loại bưởi và thời điểm thu hoạch.

Cây bưởi là loại cây thân gỗ, cành mọc thành tán, hoa có mùi thơm và quả có giá trị dinh dưỡng cao (Ảnh: caydothi)

Bưởi là loại cây có hiện tượng hủy sinh. Nghĩa là trong quá trình sinh trưởng, cây bưởi sẽ không tăng trưởng liên tục. Cứ sau một thời kỳ sinh trưởng, đỉnh sinh trưởng sẽ ngừng lại, các mầm cây phát triển và phân tán thành tán lá, dần dần rậm rạp. Khi phân tán, các nhánh cây sẽ phân tán thành hình bán cầu để có thể lấy được ánh sáng một cách tối đa.

Cây bưởi là loại cây thường được chiết ghép cành. Trải qua nhiều lần nhân giống bằng phương pháp vô tính, sự xuất hiện của gai trên thân cây sẽ giảm dần theo cường độ chiết ghép. Đến những thế hệ cây bưởi được trồng bằng cách chiết ghép nhiều năm về sau, gai có thể sẽ biến mất hoàn toàn. Đó là lý do vì sao có nhiều cây bưởi không có gai trên thân cây.

Dù một số tỉnh phía Bắc gọi bưởi là bòng. Nhưng thực tế, cây bưởi và cây bòng là hai cây khác nhau. Bòng là giống cây có chiều cao trung bình lớn hơn cây bưởi 1m. Lá cây bòng nhỏ hơn và xanh hơn cây bưởi. Nhiều năm về trước, ở các vùng quê Việt Nam, mọi người vẫn trồng bòng để lấy trái. Nhưng do bưởi có vị ngon hơn, giá trị kinh tế cao hơn nên chuyển sang trồng bưởi. Do có sự giống nhau về hình thái và đặc điểm bên ngoài, nên nhiều nơi vẫn giữ thói quen gọi cây bưởi là cây bòng.

Một số câu hỏi liên quan đến quả bưởi và cây bưởi

Các loại bưởi ngon của nước ta hiện nay là gì?

Hiện nay, ở Việt Nam phổ biến các loại bưởi sau:

• Bưởi da xanh
• Bưởi Năm Roi
• Bưởi Đoan Hùng
• Bưởi Tân Triều

Loại bưởi nào được ưa chuộng nhất hiện nay?

Bưởi da xanh và bưởi Năm roi là hai loại bưởi được yêu thích nhất hiện nay.

Cách phân biệt bưởi Năm roi và bưởi da xanh?

Bưởi da xanh có nguồn gốc từ Bến Tre. Quả bưởi da xanh có hình cầu, khi chín có màu xanh sẫm đặc trưng. Múi bưởi da xanh có màu hồng đẹp mắt, khi ăn có vị ngọt dịu và không chua.

Bưởi da xanh có vỏ xanh, múi màu hồng và vị ngọt (Ảnh: s-market)

Bưởi Năm Roi có nguồn gốc từ Vĩnh Long và Hậu Giang. Quả bưởi Năm Roi có hình dạng quả lê, khi chín có màu vàng. Múi bưởi Năm Roi cũng có màu vàng nhạt, khi ăn có vị chua chua ngọt ngọt xen kẽ.

Bưởi Năm Roi có vỏ vàng, múi màu vàng và vị chua ngọt xen kẽ (Ảnh: vinfruits)

Những thành phần có trong quả bưởi

Trong quả bưởi có chứa nhiều vitamin C, kali, magie, vitamin B6 và chất xơ, rất tốt cho cơ thể. Giá trị dinh dưỡng của bưởi mặc dù không đa dạng bằng các loại quả khác, nhưng lại rất cần thiết cho cơ thể.

Bưởi có tác dụng gì với sức khỏe?

Ăn bưởi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dinh dưỡng trong bưởi có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, điều hòa huyết áp, chống oxy hóa và làm trẻ hóa làn da, đặc biệt là giúp giảm cân hiệu quả.

Bài viết đã cung cấp đầy đủ các thông tin cụ thể về đặc điểm hình thái của bưởi. Đừng quên theo dõi các bài viết khác của Ifarmer để biết thêm nhiều loại cây trồng và nhiều món ăn ngon tốt cho sức khỏe nhé!