A- Mô tả cây:
Tần cửu là một cây nhỏ cao chừng 1,5 mét, cành có màu tím sẫm hay xanh lục, nhẵn, giữa chỗ lá mọc đối có một dòng lông. Lá mọc đối, mang cuống ngắn, phiến lá hình mác thuôn, dài 4-14 cm, rộng 1-2 cm, mép nguyên. Lá thường bị giống nấm Puccinia thwaitesii ăn hại. Mặt lá nhẵn có gân xanh hay màu tím tùy theo cây. Hoa màu trắng hay hơi điểm hồng, có những đốm tía, mọc thành bông ở đầu cành hay kẽ lá phía ngọn. Quả nang dài 12 mm, trong chứa 4 hạt. Mùa hoa, quả vào mùa hạ.
B- Phân bố, thu hái và chế biến:
Cây được trồng làm cảnh ở rất nhiều vườn hoa các tỉnh nước ta. Người ta dùng vỏ cây hay vỏ rễ, rễ, lá tươi hoặc khô. Rễ hay được dùng với tên tần giao hay tần cữu, tần cừu, thu hoạch quanh năm, tốt nhất vào các tháng 7-8
C- Công dụng và liều dùng:
Nhân dân dùng lá hay canh tần cửu giã nát đắp vào các vết sưng hay sắc nước, nước còn nóng đắo vào chỗ sưng đau, đau thấp, đau xương, có khi ngâm rượu uống chữa tê thấp. Theo dông y tần cửu vị đắng, cay và bình vào 4 kinh: vị, đại tràng, can, đảm. Sách cổ nói cây tần cửu có tác dụng hoạt huyết, trấn thống( làm cho máu lưu thồng và giảm đau) còn có tác dụng lợi đại tiện, chữa da vàng( hoàng đản), ho sốt. ngày dùng 6-12 g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc cao hoặc ngâm rượu
D- Đơn thuốc có tần cửu
Rễ thanh táo, miết giáp, địa cốt bì, sài hồ mỗi vị 10 g; đương quy, tri mẫu mỗi vị 5 g thanh cao, ô mai mỗi vị 4 g nước 600ml sắc còn 200ml chia 3 lần uống trong ngày chữa ho, sốt, mồ hôi trộm